Vragen en antwoorden over aardgasvrij wonen
Het is een feit dat het aardgas in Nederland opraakt en dat we afgesproken hebben dat in 2050 de hele ‘gebouwde omgeving’ aardgasvrij moet zijn.
In de MoVe2030 vragenlijst vroegen wij inwoners om mee te denken over aardgasvrij wonen. De vragenlijst bood inwoners tegelijkertijd ook de gelegenheid om vragen te stellen over verduurzaming, hier is veelvuldig gebruik van gemaakt. Zo werden er vragen gesteld over de snelheid van het tijdspad van de transitie naar aardgasvrij wonen, over de financiering en over de inbreng van de burgers daarbij.
Wij hebben de meest gestelde vragen en meest voorkomende reacties verzameld. Onze antwoorden hierop hebben we op een rijtje gezet:
Het gas raakt niet op!
In Nederland raakt het aardgas wel degelijk op. Net zoals in vele andere landen. De aardgaskraan in Groningen ging in 2022 ook dicht, waardoor we afhankelijk zijn van een paar kleine gasvelden in Nederland en van het buitenland, bijvoorbeeld van gas uit Rusland.
De vraag is of we afhankelijk willen zijn van andere landen voor het verwarmen van onze woningen. Daarbovenop kunnen we bij een toenemende schaarste van een grondstof verwachten dat de prijs in de toekomst ook alleen maar zal toenemen. Het uitfaseren van gas is daarom een financieel gezonde opstelling.
Waarom niet eerst alle huizen in Nederland isoleren?
De eerste stap is het isoleren van je huis om energie te besparen. De kosten hiervan kunnen binnen een paar jaar worden terugverdiend. Maar daarmee alleen redden we het niet. We zullen meer moeten doen om de opwarming van het klimaat te stoppen. Vandaar dat we naast isoleren ook andere stappen moeten nemen om CO2 neutraal en dus fossielvrij te worden.
Kan de overheid mij verplichten om van het gas af te gaan. Zo ja, word ik dan gecompenseerd?
Er zijn op dit moment nog geen wettelijke mogelijkheden om af te dwingen dat wijken aardgasvrij worden. Het is de gemeente (nog) niet toegestaan om de gaslevering eenzijdig stop te zetten. Op dit moment wordt gewerkt aan een wetswijziging die de bevoegdheden van gemeenten uitbreidt, maar het is nog onzeker hoe en wanneer die bevoegdheden er precies komen. Dat staat los van financiering, subsidie of compensatie.
In mijn omgeving zijn geen lopende projecten met het realiseren van andere energiebronnen. Wat nu?
U kunt uw gemeente vragen of en wanneer projecten gepland zijn of zelf met een straat/buurt het initiatief nemen.
Wat is het alternatief?
In de Transitievisie Warmte wordt per buurt aangegeven wat het beste alternatief is voor aardgas. Het alternatief wordt gekozen op basis van totale maatschappelijke kosten. Dus (nog) niet op basis van de kosten voor de individuele eigenaar van een woning of pand. Bovendien wordt hierin aangegeven welke buurten de beste kansen hebben en waar gestart wordt met het maken van een uitvoeringsplan.
- als er voor uw buurt nog geen plannen zijn of gemaakt worden, kunt u uw woning isoleren, een HR ketel met een hoger rendement of een hybride warmtepomp met een HR-ketel gebruiken totdat u naar een alternatief op aardgas gaat.
- collectieve (met de hele wijk of buurt samen) oplossingen als warmtenetten worden per buurt of wijk uitgerold en individuele oplossingen als warmtepompen vaak ook. Want de energie-infrastructuur en uw aansluiting hierop moet worden aangepast.
Waarom gebruiken we geen waterstof?
Waarom we op dit moment nog niet kunnen inzetten op het gebruik van waterstof in plaats van aardgas om onze huizen te verwarmen wordt goed uitgelegd op de website van Hier Opgewekt
Gaat de gemeente buurten collectief aanpakken die nu nog allemaal op het aardgas zitten? Of gaat dit individueel?
Als alternatief wordt voor de komende 10 jaar gekeken naar:
- een individuele warmtepomp.
- een collectief warmtenet met een duurzame bron die meer dan 70 graden warmte aan het warmtenet levert.
- een collectief warmtenet met een lage temperatuur warmtebron die met een warmtepomp wordt naverwarmd voor warm water en ruimteverwarming. Soms wordt hier ook duurzame koude geleverd.
De kosten voor deze transitie zijn vele malen hoger dan gas importeren, of de bewoners in Groningen schadeloos stellen voor gebreken in hun huis. Waarom niet daar eerst aan werken?
Door gas te importeren verminderen we de uitstoot van broeikasgassen niet. En dat is juist het doel van het Klimaatakkoord.
Compensatie van schade door winning van aardgas is nodig, maar draagt niet bij aan het doel van het Klimaatakkoord.
Het verder uitstellen van deze transitie brengt daarbij het reële risico met zich mee dat de toename van klimaatverandering zal zorgen voor zware negatieve gevolgen in de samenleving. Naast het menselijk leed zullen de financiële kosten hiervan vele malen groter zijn dan de kosten voor deze transitie. Denk bijvoorbeeld aan de zware overstroming die plaatsvond in Nederland, Duitsland, en België in 2021.
Ik verbouw een oud huis. Welke keuze moet ik nu maken? Isoleren en vloerverwarming is logisch, maar voor de rest?
Bent u al voor advies bij de WoonWijzerWinkel geweest? Daar krijgt u niet alleen advies, maar kunt u ook de alternatieven bekijken.
Waar vind ik meer informatie en antwoorden over aardgasvrij wonen?
Heeft u nog andere vragen over aardgasvrij wonen? Kijk dan ook eens op het digitale energieloket Nieuwe Energie Limburg